Vasep kiến nghị bỏ quy định giá sàn nguyên liệu cá tra
KTNT - Bên cạnh mặt tích cực, Nghị định số 36/2014/NĐ-CP của Chính phủ về nuôi, chế biến và xuất khẩu sản phẩm cá tra cũng ẩn chứa nhiều vướng mắc, cần sớm được điều chỉnh.
Tại Hội thảo kết quả nghiên cứu của chuyên gia châu Âu (EU) về chính sách trong sản xuất – xuất khẩu (XK) cá tra, ngày 24-6 tại TP. Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy hải sản VN (Vasep) cho biết, cá tra là một những mặt hàng thủy sản XK chủ lực với tốc độ phát triển và mức độ hiện đại hóa rất nhanh của Việt Nam những năm gần đây. Tổng kim ngạch XK cá tra trong năm 2014 ước đạt 1,772 tỷ USD, tăng 21,6 lần so với năm 2003.
Cần sớm bỏ những thủ tục quy định về giá sàn nguyên liệu để ngành cá tra phát triển tốt hơn
Tuy nhiên, cá tra của VN đang phải cạnh trực tiếp với các loại cá thịt trắng khác khai thác từ biển như: cá pollock, các tuyết…
Theo ông Nam, Nghị định 36/2014/NĐ-CP ra đời đã tác động tích cực đến ngành cá tra như: chấm dứt tình trạng thả nổi chất lượng, cạnh tranh không lành mạnh, gian lận thương mại; chấn chỉnh sản xuất từ quy hoạch, cấp mã vùng nuôi, cân đối cung cầu sản lượng, áp dụng nuôi theo VietGAP… nhưng nó cũng còn rất nhiều bất cập như: quy định hàm độ ẩm của cá tra filler XK không vượt quá 86%, thay vì 83% như hiện nay; tỷ lệ mạ băng sản phẩm cá tra bằng quy định ghi nhãn bắt buộc, trọng lượng tịch trên bao bì. Thủ tục đăng ký hợp đồng XK đang trở thành thủ tục hành chính gây khó khăn cho doanh nghiệp (DN).
Hay việc quản lý hồ sơ và cung cấp đầy đủ, chính xác các giấy tờ liên quan khi lô hàng XK được chế biến từ nguyên liệu của nhiều ao nuôi, trại nuôi khách nhau. Các mặt hàng XK chế biến từ phụ phẩm cá tra như: bột cá, dầu cá, bao tử cá… XK sang thị trường khác nhau. Việc quy định đăng ký hợp đồng XK cá tra vô hình trung đã can thiệp sâu vào hoạt động sản xuất kinh doanh của tổ chức, cá nhân đã tạo thêm hành chính hóa trong quan hệ kinh tế, hay nói cách khác là lại tạo ra cơ chế “xin cho”. Theo ông Nam, thủ tục đăng ký hợp đồng XK không phải là công cụ có thể giúp kiểm soát được nguồn cung cá tra hay tạo ra ổn định về giá thu mua nguyên liệu. Bởi trên thực tế nhiều DN và cơ sở nuôi cá tra luôn tiến hành thả nuôi trước khi có hợp đồng XK. Điều đó chỉ ra, việc đăng ký hợp đồng XK sẽ không đảm bảo được DN và các cơ sở nuôi cá sẽ không thả vượt quá hay dưới mức nhu cầu thực tế.
Nếu chỉ vì mục tiêu kiểm soát để bảo đảm rằng cá XK được nuôi bởi các cơ sở đã được chứng nhận VietGAP và các điều kiện nuôi trồng khác thì chỉ cần trong bộ hồ sơ Hải quan (hoặc Nafiqad) có giấy tờ chứng minh cá được lấy từ các ao nuôi được cấp phép và có chứng nhận của địa phương… Khi đó Hải quan sẽ xem xét cho phép XK và ngược lại không sẽ không được XK. Việc quy định giá sàn thu mua nguyên liệu cũng đang vi phạm pháp luật cạnh tranh, theo đó các nhóm DN, hiệp hội không được phép thỏa thuận ấn định một mức giá cố định. Quy định về giá sàn nguyên liệu cá tra của nghị định này đang trái với các văn bản pháp luật cấp cao hơn, cụ thể là Luật giá và Luật cạnh tranh.
Để gỡ khó cho con cá tra XK, ông Nam đề nghị, cần sớm bỏ những thủ tục quy định về giá sàn nguyên liệu cá tra; bãi bỏ thủ tục đăng ký hợp đồng XK cá tra qua Hiệp hội cá tra Việt Nam, mà xem xét thay vào đó là cơ chế chứng nhận các lô nguyên liệu từ các cơ quan quản lý và người tiêu dùng địa phương theo đúng cách tiếp cận về đăng ký, cấp phép ao, vùng nuôi của nghị định này. Bên cạnh đó, những quy định quá đặc thù trong XK cá tra của trong nghị định này cũng cần được xem xét trong bối cảnh mới khi Việt Nam sẽ ký thêm nhiều Hiệp định thương mại FTA mới và sẽ có hiệu lực trong tương lai.
Theo Quang Minh
Nguồn: kinhtenongthon.com